Verdwijnt de installateur?
Er is veel aan het veranderen in en rond gebouwen. De tijd van een PvE, Programma van Eisen, uitgewerkt in een bouwbestek, op basis waarvan een aannemer een opdracht voor alle elektra en werktuigbouw aanbesteedt bij de ’goedkoopste’ installateur ligt definitief achter ons. Dat de meest succesvolle projectontwikkelaar van Nederland, OVG, zichzelf tegenwoordig ‘technologiebedrijf’ noemt, is symptomatisch voor een niet te keren trend.
De website van PIANOo, het Expertisecentrum Aanbesteden van het ministerie van Economische Zaken zegt het volgende:
“ Wanneer u als aanbestedende dienst gebruik wilt maken van de kennis, ervaring en inventiviteit van marktpartijen, specificeert u functioneel. Hierbij beschrijft u het beoogde resultaat, de te leveren prestaties of het gebruiksdoel van het op te leveren werk, de dienst of het product.
De keuze voor functioneel specificeren wordt in de praktijk veelal gemaakt om de markt uit te dagen met creatieve / innovatieve oplossingen te komen of wanneer het lastig is om de opdracht technisch te specificeren.
Bij functioneel specificeren stelt u minder gedetailleerde eisen ten aanzien van de wijze waarop (potentiële) opdrachtnemers de opdracht vormgeven. Hierdoor krijgt de opdrachtnemer meer verantwoordelijkheid. Het verschil tussen een technisch en functioneel specificeren komt tot uiting bij het formuleren van de vraag. Deze is bij functioneel specificeren nog niet gespecificeerd in een product, maar in een probleem waar een oplossing voor moet komen.”
https://www.pianoo.nl
Functioneel specificeren is onvermijdelijk, nu intelligent vastgoed het antwoord is geworden op wat de markt van gebouweigenaren en gebruikers vraagt. En dan die frase “Hierdoor krijgt de opdrachtnemer meer verantwoordelijkheid”. Dat is waarom voor de opleiding systeemarchitect gebouw automatisering HBO niveau als instroomeis geldt.
Wat betekent dit nu voor de toekomst van de installateur?
Inderdaad, de verantwoordelijkheid dragen op basis van functionele specificaties, dat mag niemand verwachten van een installateur. Het proces van commissioning is ook niet des installateurs. Maar daarover later meer. En vastgoed intelligent maken, dat is een zaak van ICT systemen en netwerken, niet van installatiewerk.
Niettemin, iemand zal toch nog steeds de klimaatmachines, het sanitair en elektro-infrastructurele voorzieningen moeten aanbrengen. Net zo goed als er nog steeds stenen gestapeld worden en gevelpanelen aan elkaar worden geschroefd. Wat blijft dat blijft, maar wat er nieuw bij komt, dat verandert vooral het spel en de rolverdeling van de spelers. Of je het leuk vind of niet, dat gebeurt, of je moet blijven accepteren dat de boel niet werkt, niet functioneert.
Waar de installateur van de toekomst op gaat scoren is excelleren in zijn eigen vakmanschap, de schoenmaker die bij zijn leest blijft. Dat betekent dat hij dat vakmanschap gaat uitdragen en profileren bij de nieuwe spelers. Niet meer bij de aannemer of de architect, maar bij degene die een opdracht wint op basis van functionele eisen. Als het goed is zal dat de System Integrator zijn, in zijn verschillende verschijningsvormen in de markt. Die verschijningsvormen zijn nu nog niet helemaal duidelijk, juist daarom die opleiding.
Laat ik maar eens een vervolgcolumn beloven. Wordt vervolgd dus in de volgende editie van Installatie Totaal…