Snel en energiezuinig verwarmen en koelen op eigen energie

„Tien jaar geleden heb ik een concept neergezet om de bezoekers een ervaring te bieden, want meubels kopen is meer dan kopen alleen. Het gaat om de beleving”, zegt ontwerper Piet Hein Eek van het Piet Hein Eek hotel. „Ik ben naar Strijp R in Eindhoven verhuisd om meer consumentgericht te zijn. Op deze locatie kan dat. Deze plek wordt steeds belangrijker. We hebben een oud fabriekspand van Philips omgebouwd tot werkplaats, winkel, galerie en restaurant. Daar hoort ook een hotel bij om mensen een totaalbeleving aan te kunnen bieden, vind ik.” Het nieuwe hotel is voorzien van een duurzame installatie op afvalhout afkomstig van de werkplaats.

„We maken meubels die de hele wereld overgaan”, vervolgt Eek. „We hebben hier klanten vanuit het hele land en verder weg. Het hotel was dus een logische stap. Maar om een hotel te realiseren hadden we een goed plan en goede installaties nodig. Voor de verwarming hebben we een houtkachel die brandt op afvalhout van de werkplaats. We hebben een shredder en een afzuiginstallatie voor het hout in de bunker. Dat gaat automatisch de houtkachel in. Zo hebben we relatief goedkope warmte. Bij de verbouw van de bovenste twee verdiepingen van het gebouw tot hotel hebben we heel veel zelf gedaan.” „De eerste keer dat we hier rondliepen hadden we het al over Jaga omdat die warm- en koudwater-afgiftesystemen hebben en toch ook Climate Designers zijn”, zegt Jan van den Hoff, directeur Van den Hoff Installatiebedrijf. „Verwarmen was niet zo’n probleem maar er moet in de zomer ook gekoeld kunnen worden. Door het platte dak en de grote raampartijen van het hotel wordt het namelijk snel warm. Ook moest per kamer de verwarming en koeling snel en eenvoudig in te stellen zijn.”

Ideaal klimaat

In het hotel is de ventilatorconvector Briza 22 4-pijp toegepast. „Dit is een vierpijpsysteem met twee warmtewisselaars, één voor verwarming en één voor koeling”, vertelt André Nuijten, verkoopadviseur & climate designer Jaga. „De temperatuur is onafhankelijk per hotelkamer te regelen. Zo is zowel in de zomer als in de winter een ideaal klimaat in te stellen dat snel te regelen is.” De Briza 22 hangt ook in de gang, aan elke kant één. De installatie is onzichtbaar weggewerkt in de bouwkundige constructie. „Dat was de wens, omdat elke kamer een eigen identiteit heeft met een eigen interieur en afwerking”, zegt Nuijten. „Dan is het niet de bedoeling dat de verwarmings- en ventilatieroosters in het zicht zitten. De installatie is zo ontworpen dat we met lage luchtsnelheden kunnen werken. Deze geeft weinig geluid, heeft een hoge energie-efficiëntie en zorgt voor een hoog comfort. Er wordt alleen energie verbruikt op het moment dat de gasten op de hotelkamer zijn. De installatie is zo stil dat de gasten zich afvragen: doet hij het wel, want we horen niets?” „De thermostaat is het enige wat je ziet. De rest van de installatie is weggewerkt”, zegt Van den Hoff. „De hele ruimte zit vol met kanalen en leidingen die allemaal uit het zicht zitten”, geeft Eek aan. „Elke hotelkamer heeft alles wat een huis nodig heeft.” „De vloeren in de badkamer hebben vloerverwarming”, laat Eek weten. „In de winter zorgen de badkamers voor een basis warmte. Want dan moet een badkamer behaaglijk zijn voor het comfort. In de zomer gaat die verwarming uit.” Om alle installaties in de vloer kwijt te kunnen, zijn de vloeren met één traptree verhoogd. „Het douchewater wordt indirect verwarmd met ons afvalhout van de werkplaats”, legt Eek uit. „We hebben boilers met hittespiralen voor als er met hout gestookt wordt, en met elektrische spiralen op het moment dat er niet met hout gestookt wordt. Het was constant nadenken hoe we dingen het beste konden oplossen. Bart van de Rijt, projectleider bij Van de Hoff Installatiebedrijf, heeft ook constant met ons meegedacht en gegevens verwerkt. De installatie is heel organisch tot stand gekomen.”

Historisch gebouw

Het hotel is gevestigd in een voormalige keramiekfabriek die door Philips is gebruikt voor de productie van ferriet transistors voor radio’s. Ferriet is een ferromagnetisch keramisch materiaal. „In de hoogbouw van het gebouw, waar nu het hotel zit, werden grondstoffen opgeslagen”, vertelt Eek. „De klei werd naar de ovens beneden gepompt. De ruimtes beneden zijn heel hoog, omdat de ovens heet waren. De hitte moest weg kunnen. Het is een heel groot vooroorlogse gebouw. We kregen nog wel eens een vraag bij een bestelling of de hoeveelheid wel klopte. Voor de ramen hadden we alleen al 3400 m2 aan glas nodig. De verbouwing blijft doorlopen. We zijn nu het restaurant aan het verbouwen. Door corona hebben we ontdekt hoe kwetsbaar een restaurant is. Het grote restaurant is nu gesloten vanwege de verbouw. We hebben nu in het hotel ook een restaurant. Na de verbouwing hebben we er dus twee.”

Vraag vertalen naar oplossing

„Als installateur luisteren we goed naar de klant en dat vertalen we naar de oplossingen”, vertelt Van den Hoff. „Piet Hein Eek had het plan in zijn hoofd hoe het moest worden. Als techneut kun je dan snel zeggen: dat is te complex. Maar daar moet je doorheen kijken. Wat we gedaan hebben is in overleg het plan stap voor stap aanpakken. Het scheelt dat hij zelf ook technisch is. Hij wist welke kant hij op wilde.” „Het is een gecompliceerde installatie”, geeft Eek aan. „Een goed advies van de installateur was hierbij heel fijn. We hebben binnen de mogelijkheden van een oud bestaand gebouw het beste kunnen realiseren.” „Het was een balans vinden tussen esthetisch en techniek”, zegt Van den Hoff. „Maar we hebben ook gebruikgemaakt van de mogelijkheden van het gebouw om kosten te besparen. Zo hebben we de bestaande rioolpunten kunnen gebruiken. Dat scheelde heel wat in de kosten. Met een plan maken, verval je snel in je vaste toepassingen. Dat moesten we hier helemaal loslaten.” „Het is belangrijk dat de leverancier ook meedenkt in oplossingen”, vindt Van den Hoff. „Je moet met mensen aan tafel zitten om samen te bedenken hoe oplossingen simpeler kunnen. Zo kom je tot de beste oplossing.” De installatie was een heel nieuwe opstelling die nog niet eerder ergens geïnstalleerd is. „Voordat we alles installeerden, hebben van te voren een unit getest, of die werkte zoals wij voor ogen hadden”, zegt Van den Hoff. „Door het meedenken hebben we nu heel wat kennis over de installatie zelf in huis en dat is handig”, laat Eek weten. „Wanneer het restaurant klaar is, wordt deze ook bij de installatie betrokken. Hierbij kunnen we gebruikmaken van de kennis die we al opgedaan hebben. Het is mooi dat we onze eigen energie kunnen opwekken door de verbranding van afvalhout.”

Lange levensduur

„We proberen zo zuinig mogelijk met materiaal om te gaan”, zegt Nuijten. „Dat komt ook terug in een lange levensduur. We geven 30 jaar garantie. We gebruiken zuinige EC-motoren, die geven 50 procent besparing. Verder heeft Piet Hein Eek zelf de uitblaasplenums gemaakt. De onze pasten qua uitstraling niet bij de verschillende interieurs van de kamers. Zo heeft hij maatwerk geleverd. In het hotel zit een constructie die conform de boeken niet beschreven staat, maar die wel werkt. Dat verzin je niet zelf. Dat moet je met elkaar doen.”

Tekst: Carla van der Meer