Reinigings- en douchewater op een slimme manier verwarmen

Johannes Hut, directeur en eigenaar van ReHeat, is de geestelijk vader van boerderijboiler/ heetwatermachines AgriHeat en FlexHeat. Een jaar of acht geleden kreeg Hut de vraag om een energiezuinig apparaat te ontwikkelen. „Deze boilers zijn dus bedacht vanuit de vraag uit de markt”, vertelt Hut. „Gasboilers hadden eigenlijk sinds 1960 geen grote vernieuwing meer doorgemaakt. Het zijn, simpelweg gezegd, metalen vaten met water die door een vlam eronder verwarmd worden. We hebben nagedacht wat we aan dit watervat met vlam eronder konden veranderen en hebben op papier gezet waaraan het nieuwe apparaat moet voldoen. Hieruit zijn de AgriHeat en FlexHeat geboren. De basisversie van deze apparaten is al zuinig, maar kan nog zuiniger gemaakt worden door het samen te voegen met zonne-energie door middel van zonnecollectoren met ReHeat pipes Resolar. Ze worden onder meer gebruikt om heet water te maken voor sanitaire doeleinden of in de veehouderij.”

Keuzemogelijkheid zonnestroom of zonthermische energie

„Bij de zonne-energie kan gekozen worden uit zon-thermische energie en zonnestroom”, legt Hut uit. „Wij gebruiken alleen zon-thermische energie, maar naar wens kan ook zonnestroom aangesloten worden. Dit is voornamelijk interessant voor mensen die stroom over hebben. Ze kunnen de overtollige stroom terug leveren aan het net of ze kunnen het zelf gebruiken om er warm water van te maken.”

Energie besparen bij helder weer

De ronde buizen van de heat pipes maken veel warmte bij helder weer. „Daardoor is zon-thermisch geschikter voor toepassingen bij recreatieparken en veehouderij”, aldus Hut. „Bij de recreatieparken is het druk als de zon hoog aan de hemel staat, want dan zijn de meeste mensen op vakantie. In de zomer wordt er dus veel warm water gevraagd. De veehouderij is ook geschikt, want daar is continu een hoog warmwaterverbruik gevraagd, zowel in de zomer als in de winter. Terwijl de particulier alleen in de winter een hogere warmtevraag heeft, omdat dan de verwarming aanstaat. De particulier slaat zonnestroom op in het net. Met zonnewarmte is dat lastiger, vandaar dat de efficiëntieslag voor de heat pipes bij de recreatie en de veehouderij liggen.”

Flexibel heetwatergebruik

De AgriHeat is er voor boerderijen en FlexHeat wordt bij vakantiewoningen, campings, sportaccommodaties en zwembaden toegepast. De FlexHeat heeft andere instellingen dan de AgriHeat. „Monitoring is bij vakantiewoningen en zwembaden belangrijk voor registratie vanwege het legionellabeleid”, legt Hut uit. „Een microprocessor controleert de installatie op thermische desinfectie, en legt dit in het geheugen vast. Daarnaast wordt er energie bespaard door flexibel in te zetten op het heetwatergebruik. Door slimme schakelingen in de boiler kan de capaciteit teruggebracht worden naar het aantal gasten of sporters dat aanwezig is. Dat is schakelen op capaciteit. Er is te veel energieverlies als de boiler continu de maximale hoeveelheid water kan leveren. Dat is ook niet altijd nodig, want waarom zou je een heel vat verwarmen, als maar de helft gevraagd wordt? We kunnen op de camping met de heat pipes prima overdag opladen voor het douchen ’s avonds en ’s morgens. Gedurende een dag zie je douchepieken op vaste tijden terugkomen. Bij gymzalen en sportgelegenheden zie je ook douchepieken. Daarop kunnen we inspelen met de slimme schakeling. De boiler is zo ingesteld dat we in temperatuurlagen kunnen werken. Bij een sportcomplex hoeft de boiler niet de hele week de maximale hoeveelheid water in de boiler te verwarmen. Als een camping voor de helft bezet is, dan kan door de slimme schakeling ook de capaciteit van de boiler met de helft teruggebracht worden. Zo is er minder energieverlies door stilstand.”

Hoge watertemperatuur alleen als het nodig is

Bij de boerderijboiler is water van een hogere temperatuur van 85 oC nodig om de melkwinningsapparatuur en de melktank te reinigen. „Dat is voor het desinfecteren van de roestvast stalen leidingen en de melktank,” legt Hut uit. „Het kiemgetal van de melk mag niet te hoog zijn, want dan krijgt de veehouder minder uitbetaald. Voorheen werd met traditionele boilers al het water op 85 oC gehouden, ook voor toepassingen waar dit niet nodig was. Voor die toepassingen werd er met koud water gekoeld tot rond de 50 oC. Deze werkwijze hebben wij nu omgedraaid. Nu wordt alleen het water dat echt nodig is hoger verwarmd. Dat geeft een flinke besparing. Door het systeem met twee temperatuurzones en door te sturen op capaciteit is de energiebesparing met de basisopstelling gemiddeld 40 tot 50 procent. Wanneer er een WTW- of solarsysteem aan toegevoegd wordt, is de besparing nog hoger. Deze kan oplopen tot 90 procent.” Vaak start een veehouder met de aanschaf van een basisopstelling. En na een paar jaar breidt hij het systeem verder uit met de heat pipes. „We hebben sinds begin dit jaar een eigen registratienummer voor de Energie Investerings Aftrek”, aldus Hut. „Daardoor is de aanvraag voor de EIA door de melkveehouder of zijn accountant een stuk eenvoudiger geworden.”

Heetwatersysteem engineeren

Het is de laatste tien jaar door de toepassing van automatische melksystemen en melkrobots wat ingewikkelder geworden om heetwatersystemen te engineeren. „We hebben hier te maken met lange leidingen die door de stal lopen”, zegt Hut. „Sommige melkrobots zijn zelfvoorzienend en hebben hun eigen leidingen. De robots kunnen slim zelf voorzien worden van warm water door warmte aan de melk te onttrekken en te werken met twee temperaturen. Bij elke koe die het apparaat binnenstapt wordt het apparaat gespoeld met drie liter lauw water. Een keer in de 24 uur wordt gespoeld met water van 85 oC. In samenwerking met de melkrobots maken we systemen om het energieverhaal en de reiniging goed voor elkaar te krijgen.”

Niet gehinderd door buitentemperatuur

De ReHeat pipes zijn voor de AgriHeat en de FlexHeat toe te passen. De zonnecollector met heat pipes bestaat uit 24 of 30 naast elkaar geplaatste glazen buizen van borosilicaatglas. De wanden van de pipes zijn gemaakt van dubbel glas. Door het vacuüm dat binnenin de pipes gecreëerd is, wordt de warmte goed vastgehouden. De pipes hebben heel weinig zonlicht nodig om warm water te kunnen maken. Zelfs bij een temperatuur van -20 oC doen ze nog hun werk. Bij mist en nevel wordt de temperatuur aangevuld met een HR-geiser. „De meerwaarde van de heat pipe is dat deze niet gehinderd wordt door de buitentemperatuur”, laat Hut weten. „We testen uiteraard zelf of dit ook zo is. Voor ons pand staat een testopstelling.”