Omschakeling van gaskachels naar aardwarmte

Geplaatst op 14 mei 2020 door Redactie

Het Katwijkse bedrijf Albreco Aardwarmte Systemen heeft onlangs een project in Amsterdam afgerond waarbij een kantoorpand met een vloeroppervlak van 1500 m2 geheel gerenoveerd is en voorzien is van vloerverwarming die verwarmd wordt via aardwarmte. „Het kantoorpand is deels gebouwd in het eind van de 19e eeuw en deze eeuw is er een nieuw gedeelte bijgebouwd”, vertelt Marcel Imthorn, directeur Albreco. „Het grootste gedeelte van het gebouw is echt oud. Dat werd op vier verdiepingen gestookt met 5 gasketels. Daar hebben we nu één systeem van gemaakt dat met aardwarmte verwarmd wordt.”

„Het pand werd verhuurd aan ongeveer 20 huurders en het was heel hokkerig ingedeeld”, vervolgt Imthorn. „De opdrachtgever, een vastgoedbedrijf, wilde het pand gaan revitaliseren en verduurzamen. Hij kwam met de vraag bij ons of het mogelijk was om de verwarming via aardwarmte te doen. Achter het pand is een tuin van 600 m2, een grote tuin voor Amsterdamse begrippen. De ruimte die noodzakelijk is voor de grondboringen, was dus aanwezig. We hebben eerst een quick scan gedaan om te zien of er een aardwarmtesysteem aangelegd mocht worden. Dat mocht. Toen hebben we gekeken of het pand geschikt is voor laagtemperatuurverwarming. Ook dat was mogelijk. Het betekende wel een complete renovatie, want er zaten allemaal radiatoren in het pand. Maar we konden aan de wens van de eigenaar voldoen om het pand op een nieuwe, duurzame manier te verwarmen.”

Kunst- en vliegwerk

De grondboringen in de tuin achter het pand waren toegestaan en de ruimte was er, maar toen begon de echte uitdaging pas. „Om te kunnen gaan boren, kwam er eerst nog wel wat kunst- en vliegwerk bij kijken”, vertelt Imthorn. „Het bijkomende probleem was dat de tuin volledig door bebouwing omsloten was. Hierdoor konden we niet met onze machines op de boorlocatie komen. Gelukkig hebben we kleine grondboormachines. Deze hebben we met een kraan over het dak laten hijsen en zo konden we met de grondboringen aan de slag.”

100 procent aardwarmte

Maar Albreco ging niet aan de slag voordat ze onderzocht hadden of er een afgiftesysteem in het pand te maken was dat voor voldoende verwarming kon zorgen. „Dat bleek mogelijk”, aldus Imthorn. „De eigenaar wilde graag verduurzamen en op alle verdiepingen vloerverwarming laten leggen. De volgende stap in het proces was: kunnen we het gebouw 100 procent verwarmen met aardwarmtesystemen? Tenslotte kunnen het aantal uit te voeren boringen beperkend zijn op de warmte-afgifte voor het gebouw. De eerste stap is om te zorgen dat er zo min mogelijk warmte nodig is. Daarvoor moet het warmteverlies beperkt worden. Dat is gedaan door het na-isoleren van het gebouw. Het gaat om een monumentaal pand. Daarom zijn er in de stijl van het gebouw achterzetramen geplaatst. En bij alle buitengevels zijn voorzetwanden gekomen. Voor de isolatie had het gebouw een warmteverlies van 160 KW. Door alle isolatie is het warmteverlies teruggebracht naar 95 kW.”

Scheve en ongelijke vloeren

In het oude gedeelte van het pand zitten veel scheve en ongelijke vloeren. Daar moest bij de aanleg van vloerverwarming rekening mee gehouden worden. „Daarom hebben we gekozen voor een droogbouwsysteem met Norit gipsvezelplaten,”, geeft Imthorn aan. „Wij hebben zelf dit droogbouwsysteem aangelegd. Het grote voordeel van het droogbouwsysteem is dat er geen droogtijd is. De aannemer kon meteen daarna met de werkzaamheden aan de slag.”

Overgedimensioneerd

In de tuin zijn 16 boringen van 150 meter diep gedaan. Deze zijn aangesloten op 2 Thermia warmtepompen in cascade. Deze warmtepompen zijn twee volledig modulerende warmtepompen met buitentemperatuur geregelde stooklijnregeling. Ze leveren een maximaal vermogen van 120 kW. „De warmtepomp is dus overgedimensioneerd”, legt Imthorn uit. „Mocht er in de praktijk toch meer warmtevraag zijn, dan zit er nog 30 procent meer vermogen in het aardwarmtesysteem om dit te kunnen opvangen.” Het grote voordeel van een aardwarmtesysteem is dat er ook mee gekoeld kan worden. „De vraag van de opdrachtgever was om het gebouw passief te kunnen koelen”, vertelt Imthorn. „Met dit aardwarmtesysteem kunnen we koelen tot 80 kW vermogen, circa 1200 uur per jaar.”

De warmtepompen zijn niet in het gebouw zelf opgesteld maar in een tuinhuisje erachter. Hierbij lopen de verwarmingsleidingen door speciaal geïsoleerde leidingen tussen hoofdgebouw en tuinhuis. Dit is een 50 meter lange DM 80 leiding met isolatie die een doorsnede heeft van 200 mm, inclusief isolatie. De isolatie zorgt ervoor dat de afkoeling van water over de lengte slechts 0,2 0C bedraagt.

Meer comfort

Tevens is door Albreco in het hele pand een wtw-installatie aangelegd, die ook is aangesloten op het aardwarmtesysteem. „Hiermee wordt in de winter de ingeblazen lucht voorverwarmd en in de zomer wordt de lucht gekoeld”, legt Imthorn uit. „De wtw gebruiken we als een extra verwarmings- of koelsysteem. Dit geeft extra comfort. Vloerverwarming is al heel comfortabel, maar in combinatie met de waterbatterij in de wtw-unit, waar ongeveer 15 kW verwarming- of koelvermogen kan worden toegevoegd aan de ingeblazen lucht, geeft dit nog meer comfort. De nieuwe lucht wordt met een temperatuur van ongeveer 19 0C ingeblazen.”

Complete installatie

Albreco heeft ook alle w-installaties aangelegd, zoals sanitair, riolering en waterleidingen. Daarbij zijn alle oude gietijzeren rioleringen vervangen door een nieuw gescheiden rioolstelsel. Hierbij wordt het vuile water aangeboden op het rioolstelsel en het hemelwater wordt gescheiden afgevoerd. „Dat is de eis van de gemeente bij nieuwbouw”, aldus Imthorn. „Dat hebben we bij dit pand ook gedaan, om een duurzaam pand neer te zetten dat voldoet aan de eisen van deze tijd.”

Op afstand aflezen

Het was een wens van de opdrachtgever om de installaties op afstand te kunnen aflezen. „Als vastgoedbedrijf bezit de opdrachtgever meerdere panden en de installatie in dit pand is vrij uitgebreid”, geeft Imthorn aan. „Dus is het voor hem ideaal om de installaties op afstand te kunnen uitlezen en instellen. Ook de naregeling is via internet te bedienen. Voor de naregeling wordt gebruikgemaakt van de Watts Vision. Dat is een centrale regelunit die verbonden is met internet. Doordat alle thermostaten zijn aangesloten op een app kunnen ze allemaal of afstand worden uitgelezen en aangepast. Zo kunnen maximaal 256 thermostaten uitgelezen worden. Per ruimte is er één thermostaat, dus bij iedere ruimte is de gewenste temperatuur in te stellen. Er zit heel veel techniek in het pand. We zijn er trots op dat dit bereikt is.”