Innovatieve warmtepomptechnologie voor energieneutrale wijken
Geplaatst op 05 november 2024 door Redactie
Installatie en onderhoud van warmtepompen in groene wijk Wiele in Eindhoven
In Eindhoven is de nieuwe, groene wijk ‘Wiele’ gerealiseerd op steenworpafstand van de binnenstad. Wiele heeft 139 nieuwbouwwoningen, waaronder 46 sociale huurappartementen van woningcorporatie Woonbedrijf, 20 particuliere huurappartementen en 73 koopwoningen. Alle woningen zijn voorzien van een eigen warmtepomp en dus volledig gasloos.
Rijke geschiedenis
Wiele is gelegen op het voormalige palletterrein van Philips en grenst aan Drents dorp, Strijp-S en landgoed de Wielewaal. De plek is kenmerkend voor het rijke Philips-verleden. Het ligt midden in het groen, maar mét alle stedelijke voorzieningen op steenworp afstand. Sinds oktober 2023 zijn de woningen opgeleverd. Installatiebedrijf AJ. Loots was vanaf het beginontwerp van de woningen bij de bouwplannen betrokken voor de installatie van de warmtepompen.
“De warmtepompinstallatie zorgt voor centrale verwarming, vloerkoeling en boilerverwarming.”
Louis van Ham, adviseur bij AJ. Loots, vertelt: “In 2022 begon de start van de bouw. Het zijn nieuwbouwwoningen en dus volledig gasloos. Vanaf de start van de ontwerpplannen hebben wij NIBE voorgedragen voor de warmtepompinstallaties. Onze samenwerking met NIBE loopt al lang terug. In 1999 hebben wij al de eerste grondgebonden warmtepomp van NIBE geplaatst. Sindsdien werken we graag samen met NIBE. Warmtepompen zijn de corebusiness van NIBE, daardoor levert de fabrikant systemen van hoge kwaliteit. Bovendien heeft NIBE een uitgebreid assortiment. Het is fijn dat we bij projecten waar we te maken hebben met verschillende type woningen bij één leverancier terecht kunnen. De keuze voor NIBE bij project Wiele was dus snel gemaakt.”
Geen boring, wel koeling
Projectleider Roy van den Boomen van AJ Loots vertelt meer over de selectie van de geschikte warmtepompsystemen: “Aangezien het bij dit project gaat om drie verschillende type woningen, hebben we per woning gekeken naar het geschikte systeem. Voor de 46 sociale huurappartementen had woningcorporatie Woonbedrijf de wens om ook te kunnen koelen via vloerkoeling. Wij dachten voor deze woningen in eerste instantie aan een grondgebonden warmtepomp, maar dat bleek helaas niet haalbaar. Wiele ligt namelijk in een grondwaterbeschermingsgebied. Van de provincie kregen we geen toestemming voor een grondboring. Een lucht/water warmtepomp was gelukkig een goed alternatief om ook de gewenste koeling te kunnen bieden.”
Individuele, SPLIT warmtepompen
Alle huurappartementen zijn uitgerust met een individuele warmtepomp. Door de beperkte ruimte, viel de keuze uiteindelijk op een SPLIT installatie: de compacte NIBE AMS 10 modulerende lucht/water warmtepomp in combinatie met de complete NIBE BA-SVM binnenunit inclusief een 180 liter geïntegreerde boiler.
“Warmtepompen zijn de corebusiness van NIBE, daardoor levert de fabrikant systemen van hoge kwaliteit.”
Deze combinatie zorgt voor een passende all-electric warmtepompinstallatie die de huurappartementen voorziet van warmte, koeling en warmtapwater. De installatie is gecombineerd met een NIBE RMU 40 thermostaat. De binnenunit is in elke woning in een technische kast geplaatst en de buitenunit op het dak van de appartementen. Hoewel AJ. Loots veel ervaring heeft met warmtepompen, plaatst het bedrijf meestal monoblock units in plaats van SPLIT units. “Door de tijdsdruk was een proefopstelling niet mogelijk. Toch leverde dit geen extra moeilijkheden op”, vertelt Roy. “Onze monteurs zijn erg bekend met de systemen van NIBE. Bovendien wordt de NIBE BA-SVM binnenunit kant-en-klaar geleverd. Alleen het leidingwerk nam iets meer tijd in beslag.”
Alles-in-één oplossing
Bij de 20 particuliere huurappartementen heeft AJ. Loots de NIBE F470 ventilatielucht/water warmtepomp geplaatst. Bij deze woningen was koeling namelijk geen vereiste, doordat de TOjuli-eisen tijdens de vergunningaanvraag nog niet van kracht waren. “Ook moesten we binnen het budget van de investeerder kijken naar de mogelijkheden zonder in te leveren op comfort. De NIBE F470 is een alles-in-één oplossing voor ventilatie, warmte en warmtapwater inclusief een ingebouwde 170 liter boiler. Groot voordeel van dit type warmtepomp is dat er geen buitenunit nodig is. Voor de installatie van de 20 systemen hebben we geen proefopstelling gebruikt. We hebben dit type warmtepomp namelijk al vaker geplaatst”, licht Roy toe.
Omdenken
Er staan ook nog 73 koopwoningen in de wijk Wiele waar we hebben gekozen voor een SPLIT opstelling met de NIBE AMS 10 modulerende lucht/waterwarmtepomp in combinatie met een NIBE SHB 10 hydrobox. We hebben twee verschillende uitvoeringen geïnstalleerd, van 6 of 8 kW, afhankelijk van de woonoppervlakte en het benodigde vermogen. De buitenunit is gecombineerd met de NIBE HBS 05 inclusief losse componenten zoals een elektrisch element, circulatiepomp en wisselklep. De warmtepompinstallatie zorgt voor centrale verwarming, vloerkoeling en boilerverwarming. De bewoners hadden daarbij zelf de keuze tussen de standaard 180 liter boiler of een grotere boiler tot 500 liter. Het overschakelen naar losse componenten leverde ons wel iets meer werk op, omdat we de extra componenten aan elkaar moesten verbinden, zowel waterzijdig als elektrisch. Maar het is ons gelukt om alle warmtepompinstallaties bij de 73 woningen op tijd te installeren.”
Vaste onderhoudspartij
Naast dat AJ. Loots verantwoordelijk was voor de installatie van de systemen, is het installatiebedrijf voor een groot deel van de woningen ook verantwoordelijk voor het onderhoud van de warmtepompinstallaties. “Wij bieden onze opdrachtgevers service van A tot Z, vanaf het beginontwerp tot aan het onderhoud van de systemen. Bij Wiele zijn wij voor een groot deel van de koopwoningen de vaste onderhoudspartij. Bij de installatie houden wij het onderhoud daarom ook altijd voor ogen. Dat leverde bij de 13 koopwoningen nog best een uitdaging op”, vertelt Louis.
Roy vult aan: “De koopwoningen hebben namelijk een schuin in plaats van een plat dak, waarop de buitenunits geplaatst zijn. De architect had hiervoor een dakkap ingetekend om de buitenunit in te plaatsen, maar dat was voor ons geen optie. Met deze dakkap was het onmogelijk om voor onderhoud bij de systemen te komen. Via een eigen leverancier hebben wij een andere dakkap voorgesteld waarbij we nu vanuit de technische ruimte in de woning de buitenunit kunnen bereiken. Hoewel de architect het daar in eerste instantie niet mee eens was, was het voor ons wel een vereiste bij het installeren van de systemen. Je moet immers goed onderhoud kunnen bieden.”
MyUplink
Voor het onderhoud maakt AJ. Loots gebruik van de app myUplink. Roy: “Dit biedt ons de mogelijkheid om op afstand het systeem te monitoren en eventuele problemen te analyseren. Dankzij de app van NIBE kunnen we snel schakelen. Dat is niet alleen fijn voor de bewoners, maar ook voor ons. In oktober 2023 zijn de woningen opgeleverd. We hebben nog geen klachten gekregen en myUplink op afstand nog nauwelijks gebruikt. Wel was het voor veel bewoners even wennen om van een traditioneel cv-systeem over te schakelen naar een warmtepompinstallatie. Niet iedereen begrijpt het systeem namelijk gelijk. Maar na extra uitleg van onze monteurs hebben we geen vragen meer gekregen. Een goed teken!”.
Tekst: Lynn Bakx