In botsing met onze planeet

Geplaatst op 11 maart 2019 door Redactie

Geheel in stijl – dat wil zeggen tijdens zijn fietsrit van 24km op een elektrische fiets naar zijn werk – interviewen we Joris Thijssen, directeur van Greenpeace.
Hij vertelt hoe het ervoor staat met het klimaat, hoe we met zijn allen beter met het klimaat om kunnen gaan en wat hij zelf doet tegen klimaatverandering.

Joris wilde vroeger astronaut worden en is afgestudeerd bij Wubbo Okkels. Hij heeft altijd al een grote fascinatie gehad voor de planeten. Tijdens zijn studie is hij vrijwilligerswerk gaan doen voor Greenpeace. Nog niet met de intentie om er te gaan werken, want ja, astronaut worden was toch zijn hoogste doel. Maar na wat reizen en het niet kunnen vinden van een baan kon hij per toeval iemand tijdelijk vervangen bij Greenpeace. Dat tijdelijke resulteerde erin dat Joris nu, na 20 jaar, directeur is van de organisatie.

Klimaatsysteem

Het gaat niet goed met ons klimaat. Niet goed is nog zacht uitgedrukt vindt Joris: “Wat je ziet is dat de mensheid met 200 km per uur op een muur afstevent en in botsing dreigt te komen met onze planeet. We beschadigen daarbij voornamelijk ons klimaatsysteem. De droogte en hitte van de afgelopen tijd zijn een afspiegeling van drastische klimaatveranderingen, die nu al het gevolg hiervan zijn. ”Het betekent dat wij allemaal keihard ons best moeten gaan doen om dit te keren. Maar hoeveel invloed hebben we eigenlijk op het klimaat? “Het klimaat verandert al in een rap tempo. Het gaat daarbij voornamelijk over de stijging van de temperatuur”, vertelt Joris. “In het klimaatakkoord van Parijs is afgesproken dat we niet meer dan 2 graden of eigenlijk liever slechts 1,5 graad mogen stijgen. Dat klinkt als héél weinig. Een graadje meer of minder, wat maakt dat nu uit? Maar eigenlijk is elke 0,10 graad al te veel. Want deze kleine temperatuursveranderingen hebben grote gevolgen; hitte, droogte, extreem weer, stormen. De plaatsen op aarde waar het droog is, worden hierdoor nóg droger. De plaatsen waar het nat is, nog natter.”

“De droogte en hitte van de afgelopen tijd zijn een afspiegeling van drastische klimaatveranderingen…”


Tijdens het klimaatverdrag van Parijs in 2015 hebben bijna alle landen van de wereld gezamenlijk afgesproken dat het anders moet. En wel zo snel mogelijk. Joris: “Het is natuurlijk ontzettend goed dat zoveel landen hebben toegezegd en de ambitie hebben uitgesproken. Maar als we dan de landen onder de loep nemen, moeten we wel kritisch blijven; are they walking the talk? Zijn het naast mooie woorden ook mooie daden? We kunnen wel concluderen dat veel landen, of eigenlijk alle landen daarin nog tekortschieten.” Er is dus nog een hoop werk aan de winkel, genoeg uitdagingen voor de landen, de politici en voor heel veel bedrijven. Er zijn namelijk veel bedrijven die hebben uitgesproken dat ze Parijs onderschrijven. “Als ik het iets kleiner maak en kijk naar ons land betekent dit dat we massaal onze stroom moeten gaan opwekken op een duurzame manier zoals bijvoorbeeld windenergie en zonne-energie. En dan deze elektriciteit niet alleen gebruiken om onze tv’s op groene stroom te laten draaien, maar dit ook doorvertalen naar de industrie en de landbouw. Die moeten zich beiden hervormen om de uitstoot van broeikasgas tegen te gaan. Ik vertel nu eigenlijk in een paar zinnen hoe we het klimaatprobleem op kunnen lossen. Dat wil natuurlijk niet zeggen dat het niet heel veel werk is en er genoeg uitdagingen zijn. Maar we weten inmiddels wel hoe we het kunnen bereiken, en dat is al een hele stap.”

Change has come

Verandering is een woord wat mensen niet graag horen. Want verandering betekent dat het anders moet. “Neem de auto-industrie. Zij zouden veel meer op elektrische auto’s moeten inzetten in plaats van op de brandstofmotoren. Daar is natuurlijk grote weerstand, want geld speelt daarbij een enorme rol.” Op de vraag of de verandering dan wel haalbaar is antwoordt Joris het volgende: “Heel erg haalbaar! We moeten het klimaatprobleem zien als een veelkoppig monster. Je kunt niet zeggen met dit ene trucje zijn we er. Er moet op veel verschillende vlakken veel gebeuren. En daarbij is elke stap er een. Zoals het energieakkoord dat 5 jaar geleden in Nederland is getekend. Ook Greenpeace heeft dit ondertekend.

“We moeten het klimaatprobleem zien als een veelkoppig monster.”

We zitten dus nu aan tafel bij de juiste partijen om ons doel te bereiken, daarom voeren we ook actie. We kunnen echt zonder fossiele brandstoffen, omdat er bijvoorbeeld groene waterstof of andere warmtebronnen voor in de plaats kunnen komen. Dergelijke doorbraken zijn mogelijk en nodig in elke sector van onze economie. Als we aan dit soort initiatieven massaal gaan meewerken, dán gaat de verandering zichtbaar worden. Het eerste energieakkoord heeft zo’n doorbraak voor elkaar gekregen: afgelopen voorjaar werd het eerste windmolenpark op de Noordzee vergund waarvoor geen subsidie meer nodig is. Nu moeten we die groene stroom van de Noordzee inzetten om de rest van Nederland ook klimaatneutraal te maken”, aldus Joris.

Greenpeace

Joris werkt ondertussen al 20 jaar bij Greenpeace en heeft dus al heel wat meegemaakt. “Toen ik destijds begon waren we ook al druk bezig met de klimaatveranderingen. Maar er was toen minder draagvlak voor. Als je ziet waar we nu staan, doordat we zelfs een hele paragraaf in het regeerakkoord hebben, kunnen we concluderen dat we dus echt al veel hebben bereikt,” aldus Joris. Topprioriteit van Greenpeace is en blijft de klimaatverandering tegengaan. “Anders dan 20 jaar geleden zijn we nu bijvoorbeeld vaker betrokken bij onderhandelingen”, vertelt Joris, “we zijn een actiegroep, maar we moeten ook onze nek uit durven te steken door met de betreffende bedrijven rond de tafel te gaan zitten om te proberen een goed akkoord uit te onderhandelen. Klimaatverandering wordt door veel factoren veroorzaakt. Voor de onderwerpen, waar wij van vinden dat ze nog niet genoeg aandacht voor krijgen, zullen we actie blijven voeren.”

Mijn huis

Er zijn in Nederland zo’n 7 miljoen huizen die verduurzaamd moeten worden. We moeten van het gas af, voor Groningen en voor een beter klimaat. Dat is haalbaar maar daar hangt een prijskaartje aan. Joris heeft zijn huis energieneutraal weten te maken: “Het was voor mij meteen duidelijk toen ik mijn huis kocht dat ik het energieneutraal wilde maken. Ik ben me gaan verdiepen in de markt en de mogelijkheden. Door een adviseur in de hand te nemen was ik van alle laatste ontwikkelingen op de hoogte. Ik heb mijn nieuwe huis, een jaren ’30 woning, geïsoleerd, van een warmtepomp voorzien en we verwarmen op lage temperatuur.

“Het is heel belangrijk dat mensen voldoende onafhankelijk advies krijgen over de mogelijkheden om de woning te verduurzamen.”

Ik had de mazzel dat ik wat overwaarde had van mijn vorige huis, maar het blijft natuurlijk prijzig. Veel mensen beschikken over een cv-ketel die warm water maakt tot wel 60 of 70 graden. Maar een huis hoeft helemaal geen 60 graden te zijn. Vaak is water van 30 graden al genoeg om een huis aangenaam te verwarmen. Daarmee kunnen we een hoop energieverspilling voorkomen. Efficiënter is het om radiatoren te plaatsen die op lagere temperaturen (20 tot 30 graden) werken. Voor mijn huis heb ik radiatoren van Jaga gekozen en ben daar heel bij mee.”

Tot slot

De boodschap is dus eigenlijk dat we, als consument, bewust moeten nadenken over hoe we zelf ons huis energie neutraler kunnen maken. Dat hoeft echt niet in een keer. Joris: “Het duurzaam maken van je woning hoeft echt niet vandaag of morgen, dat zou ook in één keer veel geld kosten, maar het is wel goed om voor de komende 5 tot 10 jaar een plan te maken om aan de slag te gaan met je huis. Het is daarbij heel belangrijk dat mensen voldoende onafhankelijk advies krijgen over de mogelijkheden om de woning te verduurzamen. Ik heb namelijk zelf gemerkt dat ik op een gegeven moment door de bomen het bos niet meer zag. Bedrijven en de overheid zouden hier een rol in kunnen spelen.” Ook de installateurs kunnen hun borst nat maken. Joris: “Er komt hoe dan ook een transitie aan in de bebouwde omgeving. 7 Miljoen huizen staan te wachten om verduurzaamd te worden. Als alle partijen zich voor de volle 100% inzetten kunnen we gezamenlijk een belangrijke verandering teweegbrengen.”

Joris sluit af: “Jaga en Greenpeace hebben heel duidelijk hetzelfde einddoel; een beter klimaat. Het is natuurlijk goed dat Greenpeace bestaat en onderwerpen als klimaatverandering aankaart. Maar als men klaar is voor deze verandering, heb je vooral bedrijven nodig die het gaan doen en de tools hebben. Het is dus heel goed dat er bedrijven zoals Jaga zijn die zoveel oog hebben voor het klimaat.”

Tekst: TALK ABOUT
Foto’s: Jaga Climate Designers

Reageren

Vul de gegevens in en uw naam en reactie zullen op de website worden getoond. Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.
Dero-Uitgevers gaan zorgvuldig om met uw persoonsgegevens.
Bekijk het privacy statement