De warmtepomp als krachtmotor van de energietransitie

Geplaatst op 10 juni 2025 door Redactie

Oplossingen met duurzame, natuurlijke koudemiddelen

„De energietransitie is in volle gang, zoals iedereen weet”, zegt Edwin Ernste, directeur van Celsis in Apeldoorn. „Utiliteit, industrie en de voedselketen: daar liggen grote kansen om Nederland echt te verduurzamen. Warmtepompen op basis van natuurlijke koudemiddelen, zoals CO2, propaan, ammoniak en isobutaan, zijn een onmisbare schakel in dit proces, vooral in sectoren met een grote energiebehoefte. Toch is kennis over warmtepompen met natuurlijke koudemiddelen in de markt nog vaak beperkt.”

„Om de energietransitie goed op gang te brengen, zien we een aantal tendensen”, laat Ernste weten. „Ten eerste ontbreekt vaak kennis over de verduurzamingsmogelijkheden in de genoemde sectoren. Ten tweede zijn er simpelweg te weinig gekwalificeerde mensen. Op dat snijvlak brengen wij meerwaarde. We denken mee, engineeren en zorgen voor oplossingen die echt werken. We hebben ervaring en knowhow. We schrijven bijvoorbeeld regelmatig blogs over verduurzaming, warmtepompoplossingen en subsidiemogelijkheden.”

Seminars als kennismiddel
Celsis wil kennis overbrengen door onder andere op regelmatige basisseminars te organiseren, meestal gericht op één deelgebied. Het afgelopen jaar waren dat seminars over CO2-oplossingen die goed toepasbaar zijn in de voedselketen. Eerder dit jaar organiseerde Celsis een seminar over oplossingen met ammoniak als koudemiddel.

„We zien dat er onvoldoende kennis is over hoe de sectoren in de utiliteit, industrie en voedselketen goed verduurzaamd kunnen worden.”

Hierbij kwamen wet- & regelgeving, veiligheid, opleiding en subsidies aan de orde. „Op 17 juni organiseren we een seminar over warmtepompen met grote vermogens: van honderden kW’s tot meerdere MW’s. Ook op basis van natuurlijke koudemiddelen. Deze grootvermogen warmtepompen worden bijvoorbeeld toegepast in de industrie, food, farma, bij warmtenetten, maar ook bij decentrale energienetten.”

Groot vermogen warmtepompen op natuurlijke koudemiddelen
Sinds kort levert Celsis, in samenwerking met zusteronderneming Fenagy, warmtepompen van 500 kW tot meerdere MW’s werkend op natuurlijke koudemiddelen. „Welke combinaties gemaakt worden, heeft te maken met de warmte- of koudevraag van de klant”, legt Ernste uit. „Als een hoge watertemperatuur benodigd is, bijvoorbeeld 90 °C, dan is isobutaan een goed koelgas om mee te werken.

"TCO: wat levert het op over 20 jaar? Soms ligt het omslagpunt al na 3 jaar. Dat opent ogen.”

Hoe de temperatuur bereikt wordt, is echter afhankelijk van de aanvoertemperatuur. Stel je hebt water van 15 of 20 °C dat je wil verwarmen naar 90 °C, dan zetten we een cascadesysteem in. De eerste stap doen we met ammoniak of propaan en de tweede stap met isobutaan. Koppelen we daar warmtebuffers aan, dan benut je ook nog momenten waarop de energie goedkoper is. Zo ga je heel efficiënt om met energie. De COP-waardes van deze warmtepompen zijn heel hoog ten opzichte van traditionele systemen. Ze lopen op van 3 tot 3,5.”
„Met onze zusteronderneming Fenagy hebben we een project met industriële warmtepompen om bijvoorbeeld hele stadswijken te verwarmen”, laat Ernste weten. „Deze oplossing is ook goed toepasbaar in de industrie waar veel energie en warmte vrijkomt. We gebruiken de restwarmte om elders in te zetten. Zo is er bijvoorbeeld een 3MW CO2 lucht/water warmtepomp geleverd bij een distributiecentrum van Kuehne+Nagel.”

Plug-and-play én maatwerk
Celsis heeft ook een standaard range warmtepompen van 30 kW tot 300 kW met CO2 als koudemiddel. „Deze SMART heat pumps zijn makkelijk toepasbaar voor de installateur, omdat ze nagenoeg plug-and-play zijn”, geeft Ernste aan. „Deze range warmtepompen wordt toegepast in onder andere: nieuwbouw, renovaties, supermarkten, horeca, kantoren, tuinbouw en als stadsverwarming.

„We zijn de kennispartner voor de installatiebranche”, zegt Ernste. „Eigenlijk is geen uitdaging ons te gek.”

Daar waar het nodig is om maatwerk te leveren, kunnen we de warmtepomp aanpassen naar wens van de klant. Het ontwerp en de engineering verzorgen wij, onze zusteronderneming SCM Frigo bouwt het samen. Verder werken we ook met Sinclair-warmtepompen met propaan, die gaan tot 70 kW, al dan niet in cascadeopstelling. Deze worden vooral toegepast in de residentiële sector en kleinere utiliteit.”

Subsidies en TCO: verder kijken dan de investering
Om opdrachtgevers op weg te helpen met subsidies, zoals ISDE en EIA, biedt Celsis ondersteuning. Ernste: „We leggen altijd uit dat het niet om de initiële investering draait, maar om de TCO (Total Costs of Ownership): wat levert het op over 20 jaar? Soms ligt het omslagpunt al na 3 jaar. Dat opent ogen.”

Kennispartner
„We zijn de kennispartner voor de installatiebranche”, zegt Ernste. „Eigenlijk is geen uitdaging ons te gek. We beschikken onder andere over een projectafdeling die kan meedenken, engineeren, tekenen en installaties laat samenbouwen. Van laag GWP tot natuurlijke koudemiddelen, van warmtepompen tot koel-/vriesinstallaties tot meerdere MW’s. De installateur heeft daar soms zelf de kennis niet voor of niet genoeg handjes. We blinken als Celsis uit omdat we altijd tot een oplossing komen, in verschillende toepassingen voor meerdere sectoren.”

Samenwerken om te versnellen
De boodschap van Edwin Ernste is helder: „Verduurzamen lukt alleen als je samenwerkt, dan kun je krachtig zijn en versnellen. Anders verzuilt de sector en krijg je de energietransitie niet goed op gang.”

Tekst: Carla van der Meer