Het belang van goed onderhoud wordt vaak onderschat

Geplaatst op 18 oktober 2016 door Redactie

„Het onderhoud van de luchtbehandelingsunit bepaalt grotendeels wanneer deze gerenoveerd moet worden”, zegt Kees Driesprong, Technisch Specialist bij Systemair. „Sommige units van 10 jaar zien er nog prima uit, terwijl andere units van 5 jaar oud een ramp zijn. Eigenaren zijn zich meestal niet bewust van de staat van onderhoud waarin de unit verkeert en beginnen pas aan renovatie te denken als de unit een jaar of 20 is of als ze hier door de regelgeving toe gedwongen worden.”

Goed onderhouden luchtbehandelingsunits kunnen gemakkelijk 30 tot 40 jaar mee. Een renovatie of upgrading is een goede oplossing om de technische levensduur verder te verlengen. „Vanwege het kostenaspect wordt steeds vaker gekozen voor renoveren en upgrading, vervolgt Eef van der Velden, Accountmanager Renovatie bij Systemair. „Vervangen is ook niet altijd mogelijk. Vanwege nieuwe regels op het gebied van ERP (ook wel Ecodesign) zijn de nieuwe luchtbehandelingsunits vaak groter en passen ze niet op de plek van de oude unit, zeker niet als deze binnen opgesteld staat. Daarnaast heb je niet alleen met de unit zelf te maken maar ook met de kanalen en elektrotechnische en/of regeltechnische en waterzijdige aansluitingen die vervangen moeten worden. Als de unit gerenoveerd wordt kunnen de kanalen en elektrotechnische/regeltechnische bekabeling over het algemeen blijven zitten.”

Onderhoud onder druk

De plek waar de luchtbehandelingsunit staat, is uiteraard ook bepalend voor het plegen van regulier onderhoud. In een vuile omgeving of langs een snelweg is er vaker onderhoud nodig dan bij een luchtbehandelingsunit die in een pand in een bos staat. „In een vuile omgeving moeten zo om de drie maanden de filters vervangen worden terwijl dit in een schone omgeving misschien een maal per jaar hoeft”, zegt Driespong. „Maar dit alleen is niet genoeg. De combinatie van vocht en vuil in filters geeft een combinatie van zoutzuur en zwavelzuur die coating en staalplaat volledig weg kan vreten. Het is dus belangrijk om de filtersectie bij filterwisseling ook uit te soppen om het zuur te neutraliseren.

„De unit moet ook worden uitgesopt. De combinatie van zoutzuur en zwavelzuur die achter de filters zit vreet het metaal volledig weg”

De units zijn gemaakt van 0,8 mm gecoat staal dat als dubbelwandig paneel is uitgevoerd maar de filtersectie kan ook van roestvast staal worden gemaakt. Wij waren een van de eersten die aangaven hoe er omgegaan moest worden met filters achter buitenlucht aanzuigroosters.” Een voorbeeld hiervan is een zogenaamd anti-corrosiescherm achter de voorfilters in het buitenlucht aanzuigdeel. Druppelvangerprofielen worden als wand achter de filters in het buitenlucht aanzuig/filterdeel geplaatst. Hiermee wordt voorkomen dat agressief residu, wat gevormd wordt bij vervuiling in combinatie met afgevangen vocht, in achterliggende unitdelen terechtkomt en hier corrosie veroorzaakt. Uiteraard moet de hele unit goed onderhouden worden. Daar mankeert het nog wel eens aan, want onderhoud is een onkostenpost en staat onder druk. Onderhoud is echter behoud en je ziet dat terug in de kwaliteit. Gelukkig zijn er tegenwoordig ook gespecialiseerde bedrijven die naast units ook de kanalen deugdelijk reinigen.

Renovatie

Bij het renoveren wordt de luchtbehandelingsunit uiteraard goed gereinigd. Verder wordt er gekeken welke unitdelen gecorrodeerd zijn en of deze gerenoveerd kunnen worden. „Ook wordt bekeken welke componenten aan vervanging toe zijn en of de inwendige isolatie nog in goede staat is”, zegt Driesprong. „Er hoeft geen actie te worden ondernomen wanneer een unit tussentijds is geïsoleerd met niet-vezel houdende isolatie of een andere harde isolatiesoort. Bevat de unit echter nog een glasvezel houdende isolatie dan is het verstandig om deze (indien mogelijk) te repareren en daarna af te dekken met een gecoate plaat. Zo wordt voorkomen dat loszittende glasvezeldelen door de luchtstroom mee het kanaalsysteem ingezogen worden en door de toevoerroosters de ruimtes ingeblazen worden terwijl de isolatiewaarde van het paneel wordt behouden.”

„Wat we doen, doen we goed. Maar niet alles is te vervangen. Soms moet er ook gewoon een nieuwe unit komen.”

„We ontroesten en coaten constructieonderdelen om te voorkomen dat de corrosie ongecontroleerd onder de afdekplaat verder gaat”, legt Van der Velden uit. „Hiermee voorkomen we dat na een paar jaar onherstelbare schade optreedt. Ons uitgangspunt is dat na renovatie een luchtbehandelingsunit in dezelfde configuratie weer een jaar of 10 tot 15 mee kan, zonder dat groot onderhoud nodig is. Aan de prestaties van de unit wordt tijdens de renovatie niets gewijzigd. Mocht de klant wel een betere prestatie wensen, dan gaan we over op upgrading.”

Upgrading

„We maken onderscheid tussen renovatie en upgrading”, laat Driesprong weten. Renovatie is het zo goed mogelijk in oorspronkelijke staat terugbrengen van de luchtbehandelingskast zodat deze nog een jaar of tien door kan draaien. Upgrading is een aanvulling op renovatie. Door het upgraden voldoet de installatie weer aan de nieuwste energetische en technische eisen en richtlijnen. Zo zijn er bijvoorbeeld nog veel units waar nog geen WTW in zit. We bekijken of die toegevoegd kan worden en in veel gevallen lukt dat. Een uitbreiding met een twincoil als WTW is een relatief goedkope vorm van energie besparen. Maar dit moet uiteraard wel technisch mogelijk zijn. Als bedrijven een hoger energielabel willen, dan kiezen ze vaak voor een upgrading.” Bij units met niet-energiezuinige elektromotoren worden deze vervangen door toerenregelbare elektromotoren met een hoog rendement.

„Er hoeft geen actie te worden ondernomen wanneer een unit tussentijds is geïsoleerd met niet-vezel houdende isolatie of een andere harde isolatiesoort.”

„ Die investering is binnen een aantal jaren terugverdiend”, zegt Van der Velden. „We krijgen tevens veel vragen om bestaande warmtewielen alsnog te vervangen door nieuwe warmtewielen die behalve voelbare ook latente (vocht)uitwisseling bieden. Bevochtiging is duur en vocht terugwinnen uit retourlucht is dus kostentechnisch gezien erg belangrijk. Bevochtigde lucht zorgt voor een beter binnenklimaat met een hogere productiviteit en een lager ziekteverzuim van medewerkers tot gevolg. Zo zijn er ook nog veel units die nog voor ventilatie en/of verwarming zorgen maar niet zijn uitgevoerd met koeling. Dit kunnen wij in veel gevallen achteraf alsnog realiseren waarmee het binnenklimaat nog verder wordt geoptimaliseerd.”

Ziekenhuizen

„Uit werkzaamheden bij de ziekenhuizen is renovatie en upgrading in het verleden ontstaan”, zegt Driesprong. In de jaren ’60, ’70 en ‘80 heeft het bedrijf luchtbehandelingsunits aan alle Academische ziekenhuizen in Nederland geleverd. Ziekenhuizen moeten uiteraard steeds aan eisen blijven voldoen waardoor de vragen om aanpassingen van units vanzelf kwamen. Zo is het renovatieonderdeel gaan leven en inmiddels maakt het 15 procent van de totale Nederlandse omzet van Systemair uit.” Het bedrijf renoveert naast ziekenhuizen ook kantoren, archieven, scholen, gemeentehuizen en winkels. Ook de renovatie van luchtbehandelingsunits van andere merken behoort tot de mogelijkheden. „Wat we doen, doen we goed”, zegt Driesprong. „Maar niet alles is te vervangen. Soms moet er ook gewoon een nieuwe unit komen.”