Ieders Pakkie An

Geplaatst op 26 juni 2018 door Redactie

‘T’is mijn pakkie-an nie’. Ik associeer dergelijke terminologie met asociaal gedrag. Vriendelijker gezegd, het doet wat kortzichtig, bureaucratisch, ambtenaarachtig aan.
Hoe we omgaan met ons afval, onze afdankertjes, dat is ieders pakkie-an, toch?

De overheid stelt alle producenten van technologische apparaten er voor verantwoordelijk dat die apparaten, zodra ze zijn afgedankt, worden ingezameld en duurzaam worden verwerkt, gerecycled. Niemand anders’ pakkie-an dus, toch?
Leuk bedacht overheid, probleem opgelost. Alles wordt keurig gerecycled en zo niet, dan weten we naar wie we moeten wijzen.

Wat is dat trouwens, ‘recyclen’? ‘Hergebruik’ in het Nederlands, ‘recirculatie’. Een producent van een multimeter verkoopt dat apparaat, via een importeur, een distributeur, een handelsbedrijf, aan een installatiefirma. Na verloop van tijd is het apparaat afgeschreven. Er komen nieuwe apparaten. Een medewerker van de installatiefirma neemt voor een symbolisch bedrag de oude multimeter over voor privégebruik. Later schenkt hij de multimeter aan een hulpverleningsproject in Afrika. De oorspronkelijke producent is verantwoordelijk dat de multimeter netjes, verantwoord wordt gerecycled……..We zijn inmiddels zes schakels in de keten en twee werelddelen verder….

Een ziekenhuis krijgt een MRI-scanner geleverd. De oude wordt vervangen. Die doneert het ziekenhuis aan Moldavië. Eindelijk kunnen in het armste hoekje van Europa ook mensen worden gescand. Na een aantal jaren krijgt het ziekenhuis in Moldavië een tweede scanner van hetzelfde type. “Fijn, want de eerste werkt niet zo goed meer. Die kunnen we mooi laten staan om componenten te gebruiken als er bij de tweede iets kapot gaat”. De leverancier is verantwoordelijk dat beide apparaten worden ingezameld en gerecirculeerd….

Het is nog ingewikkelder. Europese wetgeving eist dat de producent zorgt dat minstens 65 % van alle nieuw geleverde apparatuur elk jaar terugkomt en wordt verwerkt door verwerkingsbedrijven en dat die verwerking ‘volgens de regels’ plaatsvindt.
U voelt ‘em. Hier wordt een partij verantwoordelijk gesteld voor een proces waar die partij geen zeggenschap over heeft. Een klassiek voorbeeld van verantwoordelijkheid zonder bevoegdheden. De projectengineer, die verantwoordelijk is dat alles werkt, maar niet bevoegd is om de mensen in het project aan te sturen.

De technologiebranches richtten een organisatie op, om de producentenverplichtingen ‘lean & mean’ te regelen, de stichting RTA, Recycling Technologische Apparatuur. Het is een gevecht. De minister moet aan de politiek laten zien dat de doelstellingen worden gerealiseerd: 65 % retour. Maar de producenten zijn verantwoordelijk……

“Wat nu?” zei Pichegru. Natuurlijk zeggen we tegen de minister dat verantwoordelijkheid zonder bevoegdheden niet kan. “Het is de wet” is het antwoord. “Die is zo onuitvoerbaar, minister”.
“Zij zijn groot en wij zijn klein” zei Calimero gelaten. Pichegru verzon een list, gebruikte dichtgevroren rivieren om Nederland voor de Fransen te veroveren. Onderlinge afhankelijkheid, hechte relaties in de waardeketen, dat zijn onze dichtgevroren rivieren. Ieders pakkie-an, niet alleen de producent-leverancier. Ook zijn klant, de gebruiker, de hergebruiker, de ‘refurbisher’ die een ‘oud’ apparaat opknapt, degene die componenten opnieuw gebruikt, de verwerker, allemaal zijn we verantwoordelijk.

Als de producent kan rapporteren wanneer hoeveel er in de markt wordt gebracht en wat retour komt, dan kunnen andere schakels in de keten dat natuurlijk ook. Extra regeldruk? Ammehoela, overal gelden al zoveel regels om zaken te registreren en te administreren, dat alle informatie allang voorhanden is, althans bij diegenen die zich aan de wet houden…….

Aan het eind van de dag blijft het taak en verantwoordelijkheid van de overheid om toe te zien.
Zelfs onze overheid heeft een ‘pakkie-an’…..