Zwarte gletsjers

Geplaatst op 01 september 2015 door Redactie

Misschien bent u deze zomer wel naar de Alpen op vakantie geweest. Prachtig gebied op een redelijk afstand. En eigenlijk met een extra garantie: het wordt er nooit te heet, want je kunt het altijd hogerop zoeken. Nou, niet dus.

Deze zomer ging deze vlieger niet altijd op. De Alpen werden geplaagd door langdurige hittegolven. In de dalen werd het vaak meer dan 35 graden. Dan kun je inderdaad naar bijvoorbeeld 2000 meter hoogte uitwijken. Maar zelfs daar werd het overdag geregeld wel 25 graden. En enkele keer zelfs 30 graden. Dat is echt zeer uitzonderlijk. In Oostenrijk en delen van Zwitserland spreekt men van de heetste juli sinds het begin der waarnemingen. In Oostenrijk gaat de meetreeks terug tot het jaar 1767!
Soms kregen wij trouwens ook een vlaag Eurohitte mee. En steeg het kwik tot ruim boven de 30. Steevast was het in Limburg het warmst en in het noordwesten het minste warm. Voorbij Limburg werden het in zowel Duitsland als Frankrijk af en toe 40 graden of meer.

Maar goed, terug naar de Alpen. Ook het domein van de gletsjers. Oogverblindende witte tongen van ijs die meanderend het hooggebergte afdalen. Soms ook diep blauwe tinten in de gletsjerspleten. Witte gletsjers, ze worden steeds zeldzamer. Veel ijsrivieren, want dat zijn het feitelijk, liggen er deze zomer belabberd bij. Grauw van kleur, grijs of zelfs bijna zwart. En een heel stuk kleiner dan op de toeristische folders of websites wordt aangegeven. Ja, er zijn gletsjers die er wel wit bij liggen. Daar heeft men namelijk in het voorjaar enorme lappen reflecterend wit piepschuim of ander materiaal op gelegd. Om de dramatisch snelle smelt wat te vertragen.

Dat de gletsjers nogal donker van kleur zijn, heeft vaak te maken met een normaal verschijnsel. Alle verontreinigingen die in de loop der decennia en eeuwen op en in de sneeuw werd verzameld, blijft bij smelten aan de oppervlakte achter. Het lijkt een beetje op wat wij ook thuis in de winter kunnen zien. Als er een dik pak sneeuw heeft gelegen dat geleidelijk weg smelt, is het laatste restje sneeuw nooit wit. Maar ook grauw en met tal van verontreinigingen er bovenop. Overigens is ook de veel grotere Groenlandse ijskap op heel wat plekken veel grauwer geworden de afgelopen jaren. Dat wordt tevens geweid aan de talloze bosbranden die de afgelopen jaren woeden in onder meer Alaska, Canada en de Verenigde Staten.

Die grauwe en soms bijna zwarte kleur is niet alleen simpelweg lelijk. Het kan ook de doodsteek zijn voor de gletsjers. Immers, een wit oppervlak reflecteert zonlicht en kan zich zelf dus enigszins beschermen tegen de genadeloos brandende zomerzon. Maar een donkere gletsjer absorbeert meer zonnewarmte en zal alleen al vanwege zijn kleur dus nog sneller verdwijnen. Tot er helemaal niets meer van over is.