Zon en schaduw

Geplaatst op 13 mei 2024 door Redactie

De lente is alweer even in het land. Maart verliep zeer zacht (mogelijk zelfs recordwarm, maar dat was bij het schrijven van dit stukje nog niet zeker) en februari was sowieso met afstand de warmste februari ooit gemeten. Goed voor de energierekening, dat zeker.

Over energie gesproken, dat heeft natuurlijk niet alleen met temperatuur te maken maar ook met zon en schaduw. Tijdens lezingen is een van mijn uitspraken: Het warm houden van een gebouw in de steeds zachtere winters is een kleinere uitdaging dat het koel houden in de warmere en zonnigere zomers. Wereldwijd verwacht men, dat het stroomverbruik het meest stijgt door de steeds grotere rol van airco’s ten behoeve van koeling.

Ook in ons land kennen we het beeld. Er wordt een hittegolf aangekondigd en ineens zijn de airco’s bij onder meer de bouwmarkten niet aan te slepen. Uiteraard is het een goed stukje technologie waarmee we overtollige hitte in huis of op kantoor te lijf kunnen gaan. Maar het kost veel energie en daar moeten we nou net op bezuinigen. Want het grote energieverbruik is een belangrijke oorzaak van verdere opwarming. In ieder geval zo lang we een groot deel van die energie opwekken met fossiele brandstoffen.

Gelukkig zijn er nog steeds interessante subsidiemaatregelen op het gebied van isolatie en energiebesparing. Maar goede zonwering valt buiten deze subsidies terwijl ook daar een forse energiebesparing mee is te behalen. Soms kan natuurlijk groen koeling bieden. Dan moeten schaduwrijke bomen wel voldoende dicht bij het pand kunnen staan. En dat is niet overal even goed inpasbaar. Om maar te zwijgen van hoogbouw. In gevallen waar natuurlijke schaduw weinig kan bijdragen, is goede zonwering op de gevels op het oosten, zuiden en westen eigenlijk onontbeerlijk.

Zonwering aan de buitenzijde is het meest effectief, Afhankelijk van het type zonwering is trouwens ook in de winter besparing van energie haalbaar. Het is helemaal geen slecht idee om tijdens koude winternachten de screens dicht te doen. Dat levert een extra laag stilstaande lucht op buiten het raam en dat kan extra energiebesparing opleveren.

In sommige situaties is zonwering aan de buitenzijde lastiger. Denk aan hoge kantoor- en appartementengebouwen. Dan kan zonwering binnen nog wel degelijk oververhitting binnen voorkomen. Tegenwoordig zijn er screens met een flinterdunne aluminiumcoating in de handel. Dat reflecteert tot circa 80 procent van de inkomende zonnestraling.
Zonwering is dus essentieel in de warmere en zonnigere zomers. Tegelijkertijd is het verstandig om in de wintermaanden de zon maximaal naar binnen te laten schijnen. Met passieve zonne-energie kan in een goed geïsoleerd pand gemakkelijk een behaaglijke warmte worden gecreëerd terwijl de verwarming uit blijft.

Slim omgaan met zon en schaduw, dat kan niet genoeg benadrukt worden. En nu maar hopen op een heerlijke zomer. Met veel zon, maar ook genoeg schaduw en uiteraard ook een verfrissende bui op z’n tijd.