Vlamboogincidenten veroorzaken vaak grotere impact dan verwacht
Geplaatst op 01 augustus 2023 door Redactie
Nederland elektrificeert snel, mede door de energietransitie. In deze maatschappij die steeds meer afhankelijk is van elektrisch vermogen, wordt een veilige werkomgeving des te belangrijker. Elektrische systemen worden immers alleen maar groter en complexer als gevolg van de energietransitie. Hierdoor zijn grotere aansluitingen nodig. En daarmee neemt de kans op het ontstaan van een vlamboog toe. Helaas wordt dit risico nog steeds onderkend – terwijl er voldoende maatregelen zijn om installateurs hiertegen te wapenen!
Vlambogenincidenten worden vaak nog onderschat door werknemers en werkgevers. Ze kunnen letsel en zelfs de dood van personeel in de buurt van het incident als gevolg hebben, naast catastrofale schade aan apparatuur en financiële verliezen als gevolg van onder meer verloren productie en reparatiekosten. Het is dan ook van groot belang om de risico's en gevolgen van vlambogen serieus te nemen en hier op de juiste manier mee om te gaan tijdens installatie- en onderhoudswerkzaamheden.
Bescherming tegen vlambogen
De toename van vermogen in combinatie met meer complexiteit in elektrische systemen vergroot zoals gezegd de kans op vlambogen. Daarom is het essentieel om de juiste veiligheidsmaatregelen te treffen.
Deze maatregelen komen grofweg in twee soorten. Passieve vlamboogbeveiliging omvat zaken zoals voldoende afscherming en compartimentering van systemen, bijvoorbeeld met kunststof schotten. Daarnaast zijn omhulsels met hoge IP-waarden wenselijk, zodat je systemen kunt beschermen tegen aanraking, voorwerpen, vervuiling en vocht. Je kunt ook je beveiligingssystemen, in geval van onderhoud, dusdanig instellen dat de doorlaatenergie enorm wordt beperkt in het geval van een calamiteit (met een ARMS, ofwel Arcflash Reduction Maintenance System).
Actieve vlamboogbeveiliging is een verzameling van (sensor)technologieën die kritieke schakelsystemen extra kunnen beveiligen. Zo kun je temperatuursensoren inzetten om hotspots in kasten te detecteren en voorkomen. De meest moderne beveiliging kan zelfs automatisch vlambogen detecteren en deze in enkele milliseconden doven, dankzij een slimme combinatie van lichtsensoren en een blusmechanisme in het verdeelsysteem.
Normeringen: een must
Voldoen aan normeringen is een van de wapens in je arsenaal tegen vlambogen. Daarmee zorg je niet alleen dat je de juiste componenten implementeert, maar ook dat deze componenten als systeem veilig zijn en functioneren zoals verwacht. Want passieve en actieve veiligheidsmaatregelen moeten zorgvuldig bepaald worden om een goede werking te waarborgen.
De belangrijkste norm voor verdelers is de IEC 61439/2. Maar deze zegt niet iets specifieks over vlamboogbescherming. Nieuwe IEC-publicaties gaan hier wél op in: IEC/TR 61641 voor passieve vlamboogbeveiliging, en IEC/TS 63107 voor actieve vlamboogbeveiliging. Steeds meer bedrijven hanteren deze richtlijnen bij het kiezen van een juiste oplossing met betrekking tot vlamboogveiligheid.
Geen bescherming zonder bewustzijn
Technologische oplossingen en normeringen zijn nutteloos als installateurs en eindgebruikers er niet vanaf weten. Bewustzijn creëren over de mogelijkheden en bewustwording van de risico’s is dan ook een topprioriteit. Verdiep je dus in de mogelijkheden die je tot je beschikking hebt om vlambogen te voorkomen en doven; blijf op de hoogte van ontwikkelingen in normeringen; en blijf erop hameren dat normen worden nageleefd. ‘Safe@work, Safe@home’ zou het statement moeten zijn binnen de elektrotechniek.