De aan/uit knop van IoT, autonomie in totale verbondenheid
Geplaatst op 07 december 2022 door Redactie
“Een smeulende kwestie in een hoek van Europa kan de hele wereld in vuur en vlam zetten: de mediterrane zone, het verre oosten, Amerika. In onze huidige wereld is alles met elkaar verbonden. Dat is een uiterst zorgwekkend gegeven, en tegelijk biedt het hoop. De wereld is een geheel dat het menselijk verstand in één oogopslag kan overzien.”
In zijn recente boek ‘Negen steden, Europa van Wenen naar Istanbul’ citeert Guido Snel uit ‘East West Mimesis. Auerbach in Turkey’, hoe de Turkse hoogleraar Kader Konuk woorden weergeeft van Erich Auerbach, uitgesproken tijdens een lezing in Istanbul, 1941 (!). Auerbach was taalwetenschapper van Joods-Duitse geboorte.
De Vlaamse psycholoog Mattias Desmet benoemt in zijn spraakmakende boek ‘De psychologie van totalitarisme’ de ‘sociale kenmerken’ van de slinger van Galilei. Christiaan Huygens zag dat de wetmatigheid van Galilei in de praktijk niet helemaal opgaat. ‘Sociaal’ betekent aldus dat alle ‘dode’ elementen in het universum elkaar beïnvloeden, met elkaar verbonden zijn. De mate van afwijking wordt in de wetenschap, sinds de tweede helft van de twintigste eeuw, gezien als een vorm van creativiteit en eigenzinnigheid van de slinger. Creativiteit en eigenzinnigheid zijn vormen van autonomie.
Merkwaardig toch dat in onze tijd veel mensen ‘wereldwijd verbonden’ zien als nieuw en uniek. De angst dat alles mechanistisch, robotachtig wordt, is ook niet terecht. In al wat interacteert blijft autonomie bestaan. En toch lopen we tegen grenzen aan. De ontmenselijking door systemen wordt in onze maatschappij wel degelijk als probleem ervaren.
Misschien slaan we met en door onze technologie te veel stappen over, met ons heilige geloof in het WorldWideWeb. Alles in de cloud en alles via IP is ook in de installatiewereld een sine qua non geworden, vanuit de gedachte dat pas dan alles echt met alles kan communiceren. Maar dat wás al zo. Via de kortste weg naar het wereldwijde web slaan we inderdaad stappen over; zien we wel wat er in China en aan de tafel van zogenoemde ‘wereldleiders’ gebeurt, maar vergeten we onze buurman, de bakker op de hoek, de dakloze onder de brug, het kleine lokale installatie familiebedrijf....
De technologische filosofie van decentrale integratie snijdt hout, zowel installatietechnisch als sociaal maatschappelijk. Elk Internet of Things systeem heeft een aan/uit knop nodig. Wie het heet of benauwd krijgt, moet zelf een schakelaar om kunnen zetten, zonder de cloud. Internetradio of -televisie geeft zo oneindig veel keuzemogelijkheden, dat je blijft zappen en je je nergens meer thuis bij voelt. Natuurlijk, voorkeuren zijn instelbaar, maar vraag een goed bekende -als je die nog hebt- of hij of zij ook zo genoten heeft van bepaalde muziek, dan krimpt de kans op een gedeelde ervaring. Schraal toch?
En echt werk maken van minder logistieke kosten en de daarbij onvermijdelijke milieuschade, dat is lokaal denken en doen.
In Nederland kennen we het grote goed van een dichte infrastructuur van kleine en middelgrote zelfstandige installatiebedrijven. De sector is hier traditioneel sterker ontwikkeld dan elders in Europa en misschien wel in de wereld. Kunnen we trots op zijn, beter nog, dankbaar gebruik van maken.
De ceo van een groot multinationaal bedrijf promootte ‘think global, act local’, jaren geleden al. Het betreffende concern bracht het slechts mondejesmaat in de praktijk. De urgentie is gegroeid. Verbonden zijn we, wereldwijd, hoeven we niet meer aan te werken. Lokaal, menselijke maat, herkenbaarheid, de kunst van het terugschakelen, zelf kiezen, die noties verdienen nu prioriteit.