Hete zomers
Geplaatst op 31 augustus 2022 door Redactie
Zal ik wel of niet die veertig graden in de kaart zetten? Dat hield me maandag 18 juli wel even bezig. In de bijna 33 jaar dat ik het weer presenteer bij RTL4, heb ik nooit een veertiger in de kaart van Nederland gezet. De enige keer dat het had gekund, was 3 jaar eerder.
In juli 2019 werd voor het eerst in de Nederlandse meetgeschiedenis de 40 graden gehaald. Notabene meteen op twee dagen. Dat was zeer uitzonderlijk. Ik kan me de dag nog goed herinneren. Thuis volgde ik de metingen van de weerstations op de voet. Eerst werd het oude record van 38,6 bereikt. Dat was al een ‘kippenvelmomentje’, ondanks de zinderende hitte. Toen niet lang na dat moment de 40 werd gehaald, was de euforie nog veel groter. Er werd daadwerkelijk (weer)geschiedenis geschreven!
Engeland haalde juli dit jaar voor het eerst in de meetgeschiedenis de 40 graden. Ook daar werd het oude record in een klap verpulverd. En in ons land? Inderdaad had ik die 40 graden ingetekend voor het zuiden van Brabant. En dus zat ik daags erna wederom iedere 10 minuten in spanning te kijken wat de nieuwe metingen zouden laten zien. In Maastricht werd het 39,5 en enkele niet-officiële stations in het grensgebied van Brabant en België noteerden inderdaad 40 graden!
De zomers in Nederland zijn binnen 50 jaar maar liefst 2 graden opgewarmd. En uit recent onderzoek van het KNMI blijkt, dat de heetste zomerdagen zelfs 4 graden warmer zijn geworden. Dus tegenwoordig wordt het even makkelijk 35 graden als dat het vroeger bijvoorbeeld 31 graden werd. In 2050 zijn naar verwachting onze zomers nog eens met 2 graden opgewarmd. Om over die heetste zomerdagen maar te zwijgen. Het zou me dus niet verbazen als ik de komende 5 jaar opnieuw een keer de 40 graden in de kaart zet.
Hetere zomers dus. In de zomermaanden hebben we een groot warmteoverschot. En dat kost ook nog eens heel veel energie, want we verbruiken steeds meer stroom voor het koelen van gebouwen. Wereldwijd wordt er sowieso meer energie gebruikt voor het koelen dan voor het verwarmen. Volgens een recent artikel zouden er voor 2050 maar liefst 4,5 miljard airco’s in gebruik zijn. Die in voertuigen niet meegerekend.
We moeten in de eerste plaats prioriteit geven aan het voorkomen van het te veel opwarmen van gebouwen. Dat begint uiteraard al bij het ontwerp ervan. In Mediterrane landen zie je vaak relatief kleine ramen, witte muren, en uiteraard ook zonwering. Dat zou ook hier meer de norm moeten worden. Sowieso zonwering, niet binnen maar aan de buitenzijde van de ramen. En meer groen. Een volassen boom koelt (door schaduw en verdamping) evenveel als 10 airco’s.
Maar wat kunnen we met dat warmteoverschot van de zomer? Het moet toch mogelijk zijn om die overtollige hitte op te slaan en in het ‘stookseizoen’ te gebruiken. Zover ik weet wordt dit nog weinig toegepast maar wordt er wel mee geëxperimenteerd. Bijvoorbeeld door de warmte op te slaan in waterbuffers onder de bebouwing. Maar ik hoop dat we hier toch een interessante en betaalbare warmtebron van kunnen maken!