Durf op te ruimen!
Geplaatst op 16 juli 2021 door Redactie
Al decennia zijn we in Nederland bezig met het creëren van een veilige werkplek op de bouwplaats. Toch neemt het aantal ongelukken niet of nauwelijks af. Een hardnekkige machocultuur in de manier waarop we omgaan met afspraken en risico’s ligt hieraan ten grondslag. Daarom wordt het tijd nalatigheid, slordigheid en nonchalance te vervangen door lef en durf: om op te ruimen wel te verstaan!
In 2020 vielen er 13 doden in de bouw. Hoewel dit aantal de laatste jaren zich stabiliseert, zijn het er nog steeds dertien te veel. Daarom staat het thema veilig werken in deze sector bij menig organisatie hoog op de agenda. Al jaren proberen we onze medewerkers op tal van manieren een zo veilig mogelijke werkplek aan te reiken. Door hen te voorzien van de juiste kleding, de juiste materialen en de juiste voorlichting, trachten we het aantal (kleine en grote) ongevallen in de bouw- en installatiewereld te reduceren. Toch lukt dit maar mondjesmaat. Zo nam het ziekteverzuim - als gevolg van een ongeval op het werk - in 2020 zelfs weer wat toe!
Van gezeik naar dank je wel
Gelukkig gaat het vaak om kleine ongelukjes, zoals verstappen, uitglijden en struikelen. Meestal zijn die het gevolg van bijvoorbeeld materialen die op de looproute zijn blijven liggen, van water of vloeistof dat is omgevallen of van het ontbreken van een reling als houvast. Dergelijke ongelukken kunnen makkelijk voorkomen worden als we wat minder slordig en onoplettend zouden zijn. Maar elkaar aanspreken op een schroevendraaier die zomaar op de grond ligt, doen we op de bouw niet of nauwelijks. Dat wordt namelijk gezien als ‘gezeik’ of nog erger: als ‘klikken’. Opmerkelijk, want juist dit soort gedrag leidt tot minder ongelukken, en dus tot minder verzuim en ook: hogere bedrijfswinsten. In plaats van dergelijke waarschuwingen als gezeik te bestempelen, zouden we het juist moeten waarderen, misschien zelfs wel moeten belonen. Om te beginnen met een oprecht: ‘dank je wel’.
Minder macho
Maar dat is - vooralsnog - niet de ‘cultuur’ in de bouw. Als je monteurs en voormannen vraagt naar de sfeer op de bouw, dan hoor je steevast: stoer, stevig, flink en mannelijk. Er zijn er zelfs bij die woorden als moedig en gewaagd gebruiken. Tot op zekere hoogte spreken deze eigenschappen mij erg aan, maar als ze op de bouw leiden tot een vrijbrief voor onverantwoorde risico’s, dan wordt het tijd voor een andere ‘cultuur’. Minder macho, meer collegialiteit.
Utopie?
In zo’n andere ‘cultuur’ ruimen monteurs hun spullen continu op en durven ze collega’s hierop aan te spreken die dit niet doen. In zo’n andere cultuur worden ze hiertoe aangespoord en hiervoor beloond door hun leidinggevenden. Want hoewel een 100% veilige bouwplaats helaas een utopie is, moet ons streven er wel op gericht zijn. Omdat we onze medewerkers een veilige werkplaats - en dus een lang leven - gunnen. Elke dag opnieuw.